در حال بارگذاری ...
دبیر علمی بخش نمایشنامه نویسی سومین جایزه خندستان

جایزه امسال تعیین کننده و روشنگرانه است

 جمشید خانیان نمایشنامه نویس و نویسنده ادبیات کودک و نوجوان و دبیر علمی بخش نمایشنامه نویسی جشنواره سراسری “خندستان”  درباره وجود دو بخش تالیفی و اقتباسی زیر مجموعه بخش نمایشنامه نویسی این جشنواره می گوید: به نظرم ما یا کم تر سراغ ” اقتباس” رفته ایم و یا اصلا فراموش کرده ایم که بخشی از غنای معنایی و تماتیک آثار می تواند در چرخه ی دوباره نویسی و باز آفرینی، شکل تازه ای به خود بگیرد.

به گزارش خبرنگـــار ایــــران تئـاتر از اصفهان، بی شک نام جمشید خانیان برای اهالی تئـاتر به‌ویژه هنرمندان حوزه نویسندگی نامی آشنا ست. جمشید خانیان نمایشنامه نویس و نویسنده ادبیات کودک و نوجوان و دبیر علمی بخش نمایشنامه نویسی جشنواره سراسری “خندستان”  درباره وجود دو بخش تالیفی و اقتباسی زیر مجموعه بخش نمایشنامه نویسی این جشنواره می گوید: به نظرم ما یا کم تر سراغ ” اقتباس” رفته ایم و یا اصلا فراموش کرده ایم که بخشی از غنای معنایی و تماتیک آثار می تواند در چرخه ی دوباره نویسی و باز آفرینی، شکل تازه ای به خود بگیرد.

خانیان با اشاره به این مهم  که اقتباس از یک اثر، فرآیند بسیار ظریف و حساسی دارد افزود:  شاید به همین خاطر ما ایرانی ها کم تر از دیگران به سمت اقتباس می رویم. مثلا بعضی از ما می رویم اقتباس کنیم، سرقت ادبی یا صرفا تقلید محض می کنیم. اقتباس، الهام گرفتن خلاقانه از اندیشه و مضمون اثر مبدا است. این نکته ی مهمی است. به عبارتی ما  در اقتباس، بیشتر با محتوا و فکر مواجهیم؛ وگرنه تقلید یا نظیره گویی در شیوه، اقتباس معنی نمی شود. سرقت است. تفاوت بین یک اثر اقتباسی و یک اثر تالیفی اورجینال همین است که اثر تالیفی، چه در مضمون و چه در شکل ِ بیان تازه و نو است و اثر اقتباسی فقط در شکل بیان نسبت به اثر مبدا اورجینال است. دقت در تولید یک اثر اقتباسی و پیدا کردن شگردهای نو در فرم و شیوه، موضوعی است که در کنار تولید یک اثر تالیفی برای ما در سومین جایزه ی سراسری نمایشنامه نویسی کمدی بسیار مهم خواهد بود.

این نمایشنامه نویس سپس به پرسشی درباره وضعیت تولید نمایشنامه های تالیفی و اقتباسی در سال‌های اخیر اینطور پاسخ می دهد: ببینید، من به شکل کمَی به آثار تالیفی و اقتباسی نگاه نمی کنم. یعنی بلد نیستم. این کار را باید کارشناسانی انجام بدهند که عهده دار تحلیل آماری این بخش مثلا در یک جشنواره ی کلان مانند جشنواره ی بین المللی تاتر فجر هستند. اما در بُعد ِ کیفی، ما الان وضعیت خوبی نداریم. این حرف البته یک حقیقت است، اما خیلی کلی است . چون اگر جزیی تر و نفر به نفر نگاه کنیم، ما نمایشنامه نویسان خیلی خوبی داریم که بعضا آثار درخشانی هم تولید کرده اند. اما این ستاره های تک تک درخشان نمی توانند آسمان وسیع حوزه ی نمایشنامه نویسی ما را روشن کنند. یعنی به جریان تبدیل نمی شوند.  به اندازه ای که ما الان نمایشنامه ی تولید شده و نمایشنامه نویس ِ قد برافراشته داریم، در هیچ مقطعی از تاریخ تئاتر این سرزمین نداشته ایم. ولی با این همه، هنوز دستمان توی جیب پیشینیان است.

دبیر علمی بخش نمایشنامه نویسی جشنواره سراسری “خندستان” با توجه به وجود بندی برای توجه ویژه به ارسال آثاری با جغرافیای اصفهان در فراخوان جشنواره، حضور جغرافیا در نمایشنامه یا داستان یک نویسنده یا فیلم را صرفا با وجود یک مکان مشخص قابل تعریف نمی داند و ادامه می دهد: وقتی مثلا مارکز به ” ماکوندو “ی خیالی اش می پردازد و یا اورهان پاموک به” استانبول” و یا وودی آلن به ” نیویورک ” و احمد محمود و صادق چوبک به جنوب خودمان ، یک جور تاکید بر هویت به عنوان عنصری است که می تواند ساختار یک اثر نمایشی یا داستانی یا سینمایی را شکل بدهد و مناسبات آدم ها و در نتیجه قصه هایشان را بسازد. جغرافیا با لهجه ساخته نمی شود، با نسبت آدم ها با فضا یعنی با مکان و زمان ساخته می شود. این موضوع اصلی و ساختاری است. اما آنچه که در فراخوان به آن اشاره شده، صرفا تاکیدی است که از سوی برگزار کننده ها و دبیر جشنواره صورت گرفته و یک امتیاز جشنواره ای محسوب می شود.

او سپس در رابطه با پذیرش نمایشنامه های قبلا به انتشار یا اجرا رسیده توسط دبیرخانه جشنواره کمدی می گوید: موضوع اصلی این است که ما ببینیم واقعا در کجای نمایشنامه نویسی کمدی قرار داریم و تولیدات ما در طی این سال ها چه بوده و چه کرده ایم و چه باید کرد. این یک نگاه کارشناسانه و آسیب شناسانه است. ما نمی خواهیم فقط جایزه ای را برگزار کرده باشیم و جوایزی را هم اهدا کرده باشیم. این یک رابطه ی دوسویه است. قطعا جایزه امسال تعیین کننده و روشنگرانه است .

خانیان در پایان درباره وجود نگاه های سلیقه ای در داوری جشنواره های مختلف و نگاه  و استانداردهای جشنواره سراسری “خندستان” در پروسه داوری می گوید: سلیقه وجود دارد. داورها با سلیقه هایشان دور هم جمع می شوند و کار خوانش و ارزیابی را انجام می دهند. سلیقه ، عنوان دیگری برای دانش، آگاهی و تجربه ی ماست. دانش، آگاهی و تجربه ما ، سلیقه ی ما را شکل می دهد. ولی ما سعی کرده ایم در هر بخش ، کارشناسانی را داشته باشیم که در کنار تجربه ، از دانش و علم مرتبط نیز برخوردار باشند . من مطمئنم که هم در بخش انتخاب و هم در بخش نهایی ، یک خوانش ، ارزیابی و داوری دقیقی صورت خواهد گرفت. هیچ چیز برای ما مهم تر از خود اثر نخواهد بود .

شایان ذکر است؛ سومین جایزه سراسری نمایشنامه نویسی کمدی “خندستان” ویژه کمدی نویسان ایران به همت تالارهنر “دفتر تخصصی تئاتر” وابسته به سازمان فرهنگی اجتماعی ورزشی شهرداری اصفهان و حوزنه هنری استان اصفهان در حال برگزاری و دریافت اثر است.

عموم علاقه مندان می توانند جهت شرکت در این جشنواره و ارسال اثر به سایت جشنواره به نشانی www.khandestan-isf.ir مراجعه کنند.

 




نظرات کاربران